Slecht, maar niet lang

Net had ik een gesprek waarbij ik stootte op een potentieel thema voor een allereerste echte artikel op deze blog. Het gesprek ging over Wit-Rusland. U weet wel, één van de oorden die thuishoren in die deksels grote grabbelton van onbekende en/of onbeminde plekjes. Want wat weten we verder over Belarus naast het feit dat het grote BATE Borisov het bescheiden Anderlecht uit het Europese voetbalcircus knikkerde en dat de fallout van Tsjernobyl er menige mens en dier bezoedelde?

Om te beginnen is het blijkbaar niet zo gemakkelijk om het land binnen te raken. Je hebt anno 2008 nog steeds een visum nodig en een uitnodiging van iemand ter plaatse om voet te kunnen zetten op het Wit-Russische deel van deze aardkloot. Een snelle blik op de Pools-Wit-Russische grens in het nochtans grensoverschrijdende programma Google Earth roept meteen taferelen uit de Koude Oorlog naar boven. Een muur zoals tussen Oost- en West-Berlijn staat er weliswaar niet, de obligate schiettorentjes staan wel nog overeind, om nog maar te zwijgen over de kilometers prikkeldraad.

Raak je er toch binnen, dan wacht je niet meteen een land van rozengeur en maneschijn. Iemand die er ooit is geweest, vertelde me eens dat je er als toerist op z'n zachtst uitgedrukt onwelkom bent. Verhalen over lege restaurants die "volgeboekt" zijn en cafés waar net toevallig "het vat af is", zijn niet van de lucht. Ook voor de Wit-Russen zelf is het leven geen pretje. Enkele weken terug werd hen nog een verkiezing in de maag gesplitst. Op voorhand stond al vast wie die zou winnen, niettemin opmerkelijk was de deelname van oppositiepartijen (voor het eerst sinds 1994). Vanzelfsprekend veroverde geen enkel oppositielid een zeteltje in het parlement. Daar staat president Aljaksandr Loekasjenka nog steeds stevig aan het roer. Loekasjenka is een president van wat je zou kunnen noemen het autoritaire type. Het type dat ijshockeywedstrijden voor veteranen organiseert en dan eigenhandig over de tegenstander heen schaatst. Loekasjenka laat zich door zijn bevolking liefkozend "batska", "vadertje" noemen. Een goede kameraad van hem is de Russische president, hoewel diens prijsverhogingen voor olie en gas op weinig begrip konden rekenen. Verder laat de "laatste dictator in Europa" (dixit Bush) zich bijstaan door de KGB (nog steeds opererend onder die naam), een relikwie uit het sovjettijdperk, die presidentonvriendelijke elementen opspoort en onschadelijk maakt.

Om de ex-boerderijmanager toch niet compleet als een gevoelloze schurk af te schilderen, als uitsmijter nog een daverend citaat: « Het Wit-Russische volk leeft slecht, maar niet lang. »