Per trein Europa door

Brussel op, Brussel af, het leven van een pendelaar gaat niet over rozen. Sedert enkele weken werp ik mij net als duizenden landgenoten gedwee aan de voeten van de nationale spoorwegmaatschappij NMBS.

Tot nader order is dit immers de enige exploitant van ons voortreffelijke spoorwegnet. Of hun service even voortreffelijk is, laat ik in het midden.

Eigenlijk kan ik als reiziger op het traject tussen de fiere stede Gent en onze charmante hoofdstad Brussel niet klagen. Dat leerde mij althans diepgravend statistisch onderzoek.

Voor dat onderzoekje maakte ik een vergelijking tussen ons Belgenlandje, onze buurlanden en verschillende willekeurig gekozen Europese staten.

Zoals gezegd spoor ik op weekdagen tussen Gent en Brussel. Deze laatste is, zoals je wellicht weet, (nog steeds) onze hoofdstad. Gent is tot veler verrassing de tweede meest bevolkte stad van ons land, na Antwerpen. Brussel is (pas) vierde, omdat de stad los van de andere achttien steden in zijn gewest, ‘slechts’ 148.000 bewoners rijk is.

Als criterium voor mijn research nam ik de tijd die een enkele treinreis beslaat tussen de hoofdstad van een bepaald land (stad A) en de tweede meest bevolkte stad van hetzelfde land (stad B).

Natte vingerwerk? Oké, de afstanden zijn op Europese schaal misschien niet echt in verhouding, maar voor de volledigheid vermeld ik ook de gemiddelde snelheid tussen stad A en B. Oordeel zelf maar.

Het verdict

Na Luxemburg scoren we in Europa het best. Al onze buurlanden scoren trouwens sterk. Vooral de Franse SNCF verdient een pluim, want de 466 km tussen Parijs en Lyon worden in een luttele twee uur afgemaald. Ook tussen Berlijn en Hamburg verlies je slechts honderd minuten.

In het zuiden van West-Europa, met name in Spanje en Italië, zit dagelijks pendelen er niet meer in. Vooral Italië hinkt achterop, terwijl je op de 600 km tussen Madrid en Barcelona slechts een goeie tweeënhalf uur hoeft te treinen.


In Scandinavië zit Zweden vooraan in de klas. Het Verenigd Koninkrijk verbleekt dan weer verrassend met pakweg Polen. Een ritje tussen Warschau en de voor het overige vrij zoutloze industriestad Łódź (spreek uit: Woetsj) kan al in tachtig minuten.

Achteraan in de Europese klas wat betreft snelle pendeltijden zitten nagenoeg alle landen ten oosten van Oder en Donau, met inbegrip van Oostenrijk en Griekenland. Het traagst vordert de pendelactiviteit in Slovakije en Bulgarije. Schrijver dezes kan dit volmondig beamen, maar daarom hoeft treintje rijden in deze nieuwe EU-landen niet per definitie saai te zijn.

Je ontmoet er onder meer wodkadrinkende businessmannen, joviale studenten, gulle grootmoeders, duttende zigeuners en onvermijdelijke collega-backpackers. Als de trein der traagheid dan voor de zoveelste keer weer halt houdt in een onooglijk stationnetje staat er met wat meeval een blaaskapel de lokale pensenkermis op te luisteren.


Redenen voor de slechte scores van de ex-Oostbloklanden? Ongetwijfeld een verouderde infrastructuur, al gooien ook het nukkige reliëf en de niet meteen geringe afstanden roet in het eten. In Rusland en Turkije, beiden met één voet in Azië, is het waarlijk huilen met de pet op. In de tijd dat je per spoor tussen Moskou en Sint-Petersburg reist, kun je evengoed naar New York vliegen!

De harde cijfers

In onderstaande tabel kun je zelf de vergelijking maken. Cijfers zijn onder voorbehoud en op eigen risico te gebruiken.

land	stad A	stad B	tijd	km	km/u
Luxemburg	Luxemburg	Esch-sur-Alzette	22'	37	101
België	Brussel	Gent	35'	58	99
Nederland	Amsterdam	Rotterdam	1'10	74	63
Polen	Warschau	Łódź	1'20	137	103
Duitsland	Berlijn	Hamburg	1'40	289	173
Frankrijk	Parijs	Lyon	2'00	466	233
Bulgarije	Sofia	Plovdiv	2'20	148	63
VK	Londen	Birmingham	2'20	190	81
Hongarije	Boedapest	Debrecen	2'30	232	93
Spanje	Madrid	Barcelona	2'40	619	232
Oostenrijk	Wenen	Graz	2'40	200	75
Tsjechië	Praag	Brno	3'00	209	70
Zweden	Stockholm	Göteborg	3'00	458	153
Finland	Helsinki	Tampere	3'00	105	35
Portugal	Lissabon	Porto	3'00	320	107
Servië	Belgrado	Niš	4'00	314	79
Griekenland	Athene	Thessaloniki	4'15	300	71
Italië	Rome	Milaan	4'30	585	130
Slovakije	Bratislava	Košice	5'00	312	62
Kroatië	Zagreb	Split	5'30	365	66
Oekraïne	Kiëv	Charkov	6'00	412	69
Roemenië	Boekarest	Iaşi	6'30	406	62
Noorwegen	Oslo	Bergen	6'30	500	77
Turkije	Ankara	Izmir	7'00	560	80
Rusland	Moskou	Sint-Petersburg	8'30	650	76